Dedelerden Gelen Toplu Yanıtlar, 1998 (12. Bölüm)

DEDELERİN ALEVİLİKLE İLGİLİ SORULARIMIZA VERDİKLERİ YANITLAR 12. BÖLÜM

(Ayhan AYDIN’ın hazırladığı sorulara 16/18 EKİM 1998 CEM VAKFI ANADOLU İNANÇ ÖNDERLERİ BİRİNCİ TOPLANTISI Öncesi Ve Sonrası Dedelerin Toplu Cevaplarıdır)

Aşağıda, Alevi Dedelerine yönelttiğimiz sorulara karşılık onların verdikleri yanıtlar hiçbir müdahale olmadan olduğu gibi verilmiştir.

DERLEYEN: AYHAN AYDIN, 1998

CEM

 KÖYDE CEMİN YAPILIP YAPILMADIĞI

 Köyümüzde ve yörelerimizde her sene kutsal günlerde cem yapılır. (İsmail Türker (İs. Tü.))

Yok. (İsmail Yalçın (is. Ya.))

Belli mekanlarda cem yapılır. Engel olmaz. (Kalender Topalcengiz (Ka. To.))

Evet. (Kazım Bayram (Ka. Ba.))

Köylerde kimse kalmadı kalanlarda ellerinden geldiği kadar yapmaya çalışıyorlar. Tabi imkanları el verirse. (Halil Buğa (Ha.Bu.))

 Köyümüzde ve yöremizde cem yapılıyor. (Hasan Dedeoğlu (Ha. De))

 Köyümüzde ve İzmirde cemimizi yürütüyoruz. (Hasan Hüseyin Aslan(Ha. Hü. As))

 Evet, hala yöremizde cem yapılıyor. (Hasan Müldür(Ha. Mü)) (Ali Asker Müldür(A. As. Mü))

 Yapılmaktadır. (Hasan Yasevioğlu(Ha. Ya))

 Alevîlikte köyümüzde bazı kopmalar olduğundan, cem evimizin olmayışından cem yapılamıyor. (Haydar Demirayak(Ha. De))

 Köyümüz şehre taşındı. Yaptıklarını beraber izliyoruz. (Hasan Şanlı(Ha. Şa))

 Son elli yıldan beri cem cemaat yapılmıyordu. (Hıdır Yıldırım(Hı. Yı))

 Köyümüzde ve yöremizde cem yapılmamaktadrı. Çünkü köylerimiz kalmadı dağıldı. (Hüseyin Kaplan(Hü. Ka))

 Evet. (Hüseyin Er(Hü. Er))

 Evet. (Hüseyin Kırca(Hü. Kı))

 Köylerde ve kentlerde halen cem cemaat yapılmaktadır. (Hüseyin Özgeoğlu(Hü. Öz))

 Evet. Cem törenleri günümüzde devam ediyor.(Hüseyin Şahin(Hü. Şa))

 Evet. (İbrahim Doğan(İb. Do))

 Evet yapılıyor. (İsmail Eker(İs. Ek))

 Maalesef köy hemen hemen boşalmış. (İsmail Özcan(İs. Öz))

 Yapılıyor. (Mahmut Akbulut(Ma. Ak))

 Yapılıyor. Ocak, Şubat aylarında cem ayinleri yani tarikat icra edilir. Şayet tarikat olmadığı (Mahmut Gökçe(Ma. Gö))

 Köyümüzde Şah İbrahim dergâhı var. Şöhreti Kara direk tekkesidir. Her zaman koç kurbanlarla ziyarete gelenler muhakkak kurban üzerinde cem yaparlar. Köyümüzde devamlı cem yapılır, eksik olmaz(Mehmet Çelik(Me. Çe))

 Belirli günler haricinde (örneğin her Cuma akşamı) cem yapılamıyor.Fethi Erdoğan (Fe-Er)

 Cem yapılıyor.Abdullah Ceylan (Ab-Ce)

 Evet.Abdullah Tayyaroğulları(Ab-Ta)

 Yöremizde uzun bir süreden beri görgü cemi yapılmıyor. Ancak cematlar yapılıyor. Özellikle hızır gecelerinde cemat yapılıyor.Ahmet Karanfil(Ah-Ka)

 Köy dağıldığından yapılmıyor.Ahmet Turgut(Ah-Tu)

 Hayır.Ali Canpolat(Al-Ca)

 Evet,yapılır. Ali Doğan(Al-Do)

 Köyler şehirlere göçtü. Cem olmuyor. Ali Metin(Al-Me)

 Köyümüzde cem yapılıyor yöremizde de yapılıyor. Ali Osman Bozdemir(Al-Bo)

 Köyümüzde ve çevremizde hala cem-cemaat yapılmaktadır. Bertal Yıldırım(Be-Yı)

 Hayır. Celal Kami(Ce-Ka)

 Kısır Cem yapılılyor ara sıra.Celal Özkan(Ce-Öz)

 Evet.Celal Yüksel(Ce-Yü)

 Köyümüzde cem yapılmıyor. 1975’ten beri istanbuldayım. Arasıra aramızda hızır günleri cem yapıyoruz. Ben arasıra taliplere gidiyorum. Cemal Güler(Ce-Gü)

 Evet.Cemal Mutluer(Ce-Mu)

 Köyümüzde ve dergahda cemler cemaatlar yapılır.Cemal Sevin(Ce-Se)

 Köyümüzde her sene devamlıda olmassa cem yapılıyor. Çelebi Eken(Çe-Ek)

 Köy boş, bölgenizde yapılıyor. Divane Ay(Di-Ay)

 Köyümüzde ve yöremizde hala cem-cemaat yapılıyor.Elvan Çelen(El-Çe)

 Evet.Feyzi Erdoğan(Fe-Er)

 Evet.Halil İbrahim Dişli(Ha-Di)

 Çok az olmak üzere yapılmaktadır. Hasan Akkaya(Ha-Ak)

 Cem yapıyoruz. Alevi köyü cem yapar.Muharrem Arslan(Mu-Ar)

 Ben köyden ayrılalı 40 sene oldu ama köyde bazen cem yapılıyor.Murtaza Dinçer(Mu-Di)

 Her hafta Perşembe günü cem-cemaat yapılıyor.Musa Çetinkaya(Mu-Çe)

 Evet.Mustafa Başaran(Mu-Ba)

 Köylerimizde yöremizde hala cem cemaati yapılıyor. Mustafa Doğan(Mu-Do)

 Evet.Mustafa Güler(Mu-Gü)

 Evet.Mustafa Güvenç(Mu-Gü)

 Evet.Nesimi Demir(Ne-De)

 Köyümüzde ve yöremizde bizlerin fedakarlığı ve gayretimizle cem ve cemaat toplantılarımız devam etmektedir.Niyazi Arslan(Ni-Ar)

 Yapılıyor.Nuri İmre(Nu-İm)

 Bazı köylerde yapılmaktadır.Paşa Akkaya(Pa-Ak)

 Köyümüzde kış aylarında her Cuma akşamları cem yapılıyor. Ayrıca türbeye kesilen kurbanlarda cem yapılıyor.Remzi Erdoğan(Re-Er)

 Köyümüzde ve yöremizde hala cem cemaat yapıyoruz.Rıza Aslan(Rı-As)

 Köyümüzde yöremizde hala cem-cemaat yapılıyor.Rıza Büyükşahin(Rı-Bü)

 Köyümüzde ve yöremizde hala cem yapılıyor.Rıza Özer(Rı-Öz)

 Köyümüzde ve yöremizde hala cem yapılaktadır. Hala demenin bir anlamı yok evvelcede yapılırdı. Şimdi de Cem yapılıyor ve yapılacaktır. Seyfi Oğuz (Se-Oğ)

 Yöremize hala cem yapıyoruz. Şinasi  Erdoğan (Şi-Er)

 Yöremizde cem yapılmaktadır. Şevki Demir (Şe-De)

 Cem evi var. Yapıp yapmadıklarını bilmiyorum. Hamza Hoca Toraman (Ha-To)

 Şu anda kendi köyümde uzun zamnadır cem yapılmıyor. Yusuf Çalışkan (Yu-Ça)

 Istanbul Alevi dergahlarında yapılıyor. Ali Rıza Uğurlu (Al- Uğ)

 Evet herkes yolunda yolda. (Nevzat Demirtaş(Ne-De))

 Dersim köyleri boşaldığı için cem cemaat yapılmamaktadır. Ancak “Adana Hacı Bektaş Veli Kültür ve Derneği Merkez Şubesi” olarak... Senede bir iki Belediye Kültür Merkezinde Hızır Cemi ve Abdal Musa ayini cemi yapılmaktadır. Alevî toplumu kentlere göç ettiği için cem yapacak imkanlar tamamen yok olmuştur. kültür yozlaşması başta gelen sorunumuz oluştur. Bu nedenlerlerde cem evlerine ihtiyaç vardır. (Hüseyin Yalçın(Hü-Ya))

 Evet. (Mustafa Özer(Mu-Öz))

 GÜNÜMÜZDE CEMİN YAPILIP YAPILMADIĞI

 Her sene kutsal günlerde cemimi yapıyorum ve yapmaktayım. (İsmail Türker (İs. Tü.))

Kimse engellemez. İtikat. (İsmail Yalçın (is. Ya.))

Bilgisizlik, başı boşluk, ilimsizlik. (Kalender Topalcengiz (Ka. To.))

Cemevi. (Kazım Bayram (Ka. Ba.))

Şu anda cem ve cemaat yapıyoruz.  Derneklerimiz ve diğer cem mekanlarında yapıyoruz. (Halil Buğa (Ha.Bu.))

 Köyümüzde olanlar köyde, Anakara’da olanalar Ankara’da cem yapabiliyorlar, bir engel yok. (Hasan Dedeoğlu (Ha.De))

 Şu anda cem cemaat yapıyoruz. Ehlibeyt kültür cem evlerinde veya evlerimizde yapıyoruz, yapmamak için hiçbir engel yok.(Hasan Hüseyin Aslan(Ha. Hü. As))

 Evet, yapıyoruz. Cemevimiz olmadığ için evlerde yapıyourz. Ayrıca ulaşım sıkıntımız var. Katılım sorunu var. Zamanın insanları bu inanç ve kültüre biraz sağuk bakıyorlar. Ama bir Evet, yapıyoruz. mekan olursa bu işe bizar hız verilirse zamanla telafi edilebilir. Yönetim tarafından önemli bir soun yok. Çünkü tüzüklerde yer aldığı için resmiyet kazanmış oluyor ve herkes ibadetini yapabiliyor. (Hasan Müldür(Ha. Mü)) (Ali Asker Müldür(A. As. Mü))

 Cem ve cemaat yapıyoruz. Taliblerin bulundukları yerde. Eğer yapamıyorsak bilgimiz yok demektir. Bilgisizlik cem yapmayı engeller. (Hasan Yasevioğlu(Ha. Ya))

 Köyümüz şehre taşındı yaptıklarını beraber izliyoruz. (Hasan Şanlı(Ha. Şa))

 Çünkü bu bilinçte kimseler yoktu. Şehir hayatında cem çalgılı ve sesli olduğundan apartuman dairesinde bilen ve yürüten olsa bile yapılmazdı. Yapılanı da cemevinde  yapılmaktadır. (Hıdır Yıldırım(Hı. Yı))

 Şu anda kısmen Alebeyköy cem evinde yapıyoruz. Çeşitli bölgelerde insanlar bulunur her bölgenin ceminde ufak değişiklikler vardır. Bu yüzden de insanları birbirne kaynıştıramadık en önemli farklardan biri dedenin postu öpüp niyaz olma meselesidir(Beim görüşüm insanı kamilden daha üst bir makam yoktur). (Hüseyin Kaplan(Hü. Ka))

 Cem yapıyoruz cem evlerinde ve taliplerin evlerinde. Engel yoktur. (Hüseyin Er(Hü. Er))

 Evlerde ve cemevlerinde yapmaktayız.(Hüseyin Kırca(Hü. Kı))

 Eskiden köylerde büyük evlerde yapılırdı ama şimdi köylerde cem eveleri yapılıyor. Kentlerde cem evlerinde toplanıp cem yapmaktayız. (Hüseyin Özgeoğlu(Hü. Öz))

 Cem törenlerimizi sürdürüyoruz. Cemleremizi köylerimizde devam ettiriyoruz. (Hüseyin Şahin(Hü. Şa))

 Evet. Evimizde İstanbulda Cem evinde(İbrahim Doğan(İb. Do))

 Evet yapıyoruz. Ankara Cem Kültür Evleri Yaptırma Derneğinde. Cem yapmamızı engelleyen herhangi bir unsur bulunmamaktadır. Ve biz yasal bir kuruluşuyuz. Ama tüzüğümüzde cem töreni ile ilgili madde vardır. (İsmail Eker(İs. Ek))

 ayır cem yapmıyorum, nedeni istek yok. (İsmail Özcan(İs. Öz))

 Yapıyoruz. Cem evlerinde(Mahmut Akbulut(Ma. Ak))

 Zaman Abdal Musa toplarlar, toplanan parayla kurbanlık koyun ve öküz alınır. Yemek yapılıp halk arasından paylaşıp dağıtılır. 15 senedir de Divriği pilavı yapılıyor o daha kalabalık oluyor devlet ve hükümet amirleride olabliyor. Mayıs ve Haziran aylarında yapılıyor. (Mahmut Gökçe(Ma. Gö))

 Yöremizde ve bölgemizde “cemevi” olmadığı için sürekli cem-cemaat yapamıyoruz. Yaptığımız cemleri, ya daracık evlerde ya da düğün salonları gibi umuma ait salonlarda yapıyoruz. Ki bu yapılan cemlerde disiplin sağlanmadığından dolayı, “göstermelik” cem oluyor ve cemin aslını yaşayanlardan eleştiri alınıyor... Cemevlerimizi halen yapamadık. Bunun da sebebi; toplumumuzun ekseriyeti itikatı durumunu kaybettiğinden kaynaklandığını söyliyebiliriz.Fethi Erdoğan (Fe-Er)

 Hiçbir engel yok.Abdullah Ceylan (Ab-Ce)

 Evet cemevinde.Abdullah Tayyaroğulları(Ab-Ta)

 Şu anda sadece hızır gecesinde cemaat yapıyoruz. Cem yapmıyoruz. Cemaatı kendi evimizde yapıyoruz. Cem yapmamızın nedenleri başında yer sorunumuzun olması, bilgili yolun ekranları tam bilen dedelerin az olması.Ahmet Karanfil(Ah-Ka)

 Yapıyorum. Bektaşi derneklerinde, taliplerin evlerinde. Cem yapmamı engelleyen unsur yok.Ahmet Turgut(Ah-Tu)

 Yapıyorum. Elbistan-pazarcık-cerit.Ali Canpolat(Al-Ca)

 Kış aylarında zaman zaman evlerde yapılır. Yapılmamasının sebebi yer sıkıntısı yanı mekan darlığıdır. Ali Doğan(Al-Do)

 Haramı derede nur tepede cem yapacam. Ali Metin(Al-Me)

 Şu anda cem yapıyoruz. Evlerde türbeler için cem yapıyoruz. Otman baba için cem yapıyoruz. Şu an bizim cem yapmamızı engelleyen herhangi  müdahale yok. Ali Osman Bozdemir(Al-Bo)

 Bazen cem evlerinde bazende kendi evimizde cem-cemaat yapıyoruz.Bertal Yıldırım(Be-Yı)

 Yetişmiş dedenin olmayışı. Celal Kami(Ce-Ka)

 Engel yoktur. Cemaat ilgi duymuyor.Celal Özkan(Ce-Öz)

 Cem evleri yapılmadan önce köyde birinin evinde yapıyorduk.Celal Yüksel(Ce-Yü)

 Cem yapamıyorum. Ama vaaz ve dini bilgim biraz var. Dedeliğe gidip geliyorum. Saz çalamıyorum.Cemal Güler(Ce-Gü)

 Yapıyorum. Köyümüzde.Cemal Mutluer(Ce-Mu)

 Bu anda cem yapıyorum. Izmir limantepe cem evin dedeliğini yapıyorum. Her Perşembe cumaya bağlıyan gece 12.gece muharremde can yapıyoruz. Cemal Sevin(Ce-Se)

 Cem yapıyoruz.Köyümüzde ve bazı çevre köylerde bazı seneler istanbulda cem evleri olan yerlerde cem evinde cem evi olmayan yerlerde köylerde eşi büyük evlerde yapıyoruz. Cem yapmaya engel unsurlar bazı insanların doğru olmaması. Çelebi Eken(Çe-Ek)

 Yapıyorum. Aydınlı kültür ve cemevinde ibadet olacak. Engel yoktur.Divane Ay(Di-Ay)

 Şu anda cem yapıyoruz. Buralarda yeterli cem evi olmadığı için boş mekanlarda veya evlerde yapıyoruz.Elvan Çelen(El-Çe)

 Şu anda yapamıyoruz. Son çıkan kanunda dedelik yasaklandı.Feyzi Erdoğan(Fe-Er)

 Evleimizde yapıyoruz. Cemevlerimiz yoktur.Halil İbrahim Dişli(Ha-Di)

 Arada sırada yapıyorum. Belirli dergahlarda. Bir araya gelemediğimiz için yapamıyoruz.Hasan Akkaya(Ha-Ak)

 Her sene yıl görgü yıl kurbanımız keseriz. Bunları cem evlerinde yaparız. Cemimizi engelleyen bir sebep yoktur. Muharrem Arslan(Mu-Ar)

 Ben cem yapmıyorum. Ama cemlere gidiyorum. Işlerimin çokluğunda cemlere fazla zaman ayıramıyorum.Murtaza Dinçer(Mu-Di)

 Şu anda yapıyorum.1966 dan beri cemevlerinde yapıyorum. Alibeyköy cemevi,bağcılar çiftlik Hacı Bektaş cemevinde görevliyim.Musa Çetinkaya(Mu-Çe)

 Evet. Köyde cem evinde, istanbul da haramiderede,yeni bosna,sahkulu cem evlerinde.Mustafa Başaran(Mu-Ba)

 Şu anda cem cemaatı yapıyoruz. Öncelikle evlerde ve köylerde şimdi ise şehirlerde cem evlerinde yapıyoruz. Yapmamazı bir engel yoktur.Mustafa Doğan(Mu-Do)

 Evet. Evde.Mustafa Güler(Mu-Gü)

 Cem yapılıyor. Görgüden başlayarak irkar yıl müsahip,abdal musa 12 erkan 18 hizmet olarak yaparız. Mustafa Güvenç(Mu-Gü)

 Birlik beraberlik olmayan zaman.Nesimi Demir(Ne-De)

 Şu anda cem ve cemaat yapmaktayız. Bu icraatımızı Cem Vakfı binamız bünyesinde küçük bir mekanda zor koşullar altında yapmaktayız. Geniş kapsamlı CEM yapmamıza uygun mekan ve ihtiyaç duyulan malzeme eksikliğimiz nedeniyle kitlelere cevap veremiyoruz. Bundan dolayıdırki gölbaşında acil olarak bir cem kültür evine ihtiyacımız vardır.Niyazi Arslan(Ni-Ar)

 Yapıyoruz. Evimizde yapdığımız için nedeni yok.Nuri İmre(Nu-İm)

 Yapıyoruz. Cem evlerinde yapıyoruz.Paşa Akkaya(Pa-Ak)

 Şu anda istanbulda olduğumdan cemlere gidemiyorum. Sadece istanbuldaki cemlere bazen katıldım.Remzi Erdoğan(Re-Er)

 Şu anda cem cemaat yapmamıza herhangi bir durum yok. Cem ve cemaatımızı cem evimizde yapmaya devam edilmektedir. Engelleyen unsurlar yoktur.Rıza Aslan(Rı-As)

 Şu anda azda olsa cem-cemaat yapıyoruz. Eskisi gibi talipler ceme rağbet etmiyor. Sebebi ise biz dedelerin iaşemizi temin için bedenen çalıştığımızdan yol konusundaik bilgiyi okuyup öğrenmeye zamanımız kalmıyor. Dolayısıyla talibe gereken bilgiyi veremiyoruz.Rıza Büyükşahin(Rı-Bü)

 Şu anda cem cemaat yapılır. Yapamadığımız yerler şehirlerde alevi toplumu olmazsa yapamıyoruz engel budur.Rıza Özer(Rı-Öz)

 Hayır şu anda cem yapmıyoruz Cem yapmanın bir zamanı vardır. Bu genellikle bahar aylarıdır. Kuzuların yetiştiği zamanlardır. Cem yaparsak hemen bütün köylerimizde Cem evleri vardır ve olmayanda yapmaya çalışmaktadır. Yapmkyoruz, mevismini bekliyoruz. Son yıllarda sonbahar ve kış aylarında da Cem sürdüğümüz oluyor. Hasatın toplanması sonunda cemlerimzi olur. Cem yapmamızı engelleyen bir soun yoktur. Artık herkes ibadetini serbestçe yapacak özgürlüğe erişmektedirler. Seyfi Oğuz (Se-Oğ)

 Cem yapıyoruz, evlerde toplanıyoruz, yılda bir kez Hacı Bektaş-ı Veli derneği düğün salonu kiralıyor, Şinasi  Erdoğan (Şi-Er)

 imiz var, orada cem yapılmaktadır. Şevki Demir (Şe-De)

 Hayır. Cem ortamı oluşmuyor. Hamza Hoca Toraman (Ha-To)

 Ben kendim dedelik yapıyorum. Türkiye’ nin her yerinde Malatya’ da, Maraş’ta, Ankara’ da, İstanbul’ da, masya’ da, Çorum’ da, Turhal’ da, Tokat’ da ve daha birçok il, ilçe ve köylerde dedelik yapıyorum. Cem evlerinin olmaması çeşitli göç olayları, taliplerin dağılmaları büyük engel teşkil eiyor. Yusuf Çalışkan (Yu-Ça)

 Şu anda Garip Dede Türbesi, Küçükçekmece’ de kadrolu ddeyim. Bir sorunum yok. Ali Rıza Uğurlu (Al- Uğ)

 Hiç mani yok. (Nevzat Demirtaş(Ne-De))

 Dersim köyleri boşaldığı için cem cemaat yapılmamaktadır. Ancak “Adana Hacı Bektaş Veli Kültür ve Derneği Merkez Şubesi” olarak... Senede bir iki Belediye Kültür Merkezinde Hızır Cemi ve Abdal Musa ayini cemi yapılmaktadır. Alevî toplumu kentlere göç ettiği için cem yapacak imkanlar tamamen yok olmuştur. kültür yozlaşması başta gelen sorunumuz oluştur. Bu nedenlerlerde cem evlerine ihtiyaç vardır. (Hüseyin Yalçın(Hü-Ya))

 Evlerde ve cem evlerinde. (Mustafa Özer(Mu-Öz))

 

CEM VE REHBER

 Dedenin rehber görgü ayinlerinde yanında olması gereklidir. Rehber cemlerde ceme gelenleri ceme nasıl ve ne şekilde hareket edeceğini öğreten, yol gösterene rehber denir. (İsmail Türker (İs. Tü.))

Cemin varlığını sağlarlar. (Kalender Topalcengiz (Ka. To.))

Taliplerinin durumunu araştırma. (Kazım Bayram (Ka. Ba.))

Cemde rehber dedenin kendisi. Ayrıca dedelerinde rehberi olur. (Halil Buğa (Ha.Bu.))

 Dedeler, bağlı bulunduğu Ocak Dedesine görüldükten sonra,talip görmeye gidre, pir olarak sağ köşyeye otuur, köyde baba varsa sol köşeye, rehber postuna oturur.(Hasan Dedeoğlu (Ha.De))

 Cem içinde rehberlik görevi mürüşde yardımcıdır. Mürşit Hz. Muhammed, rehber Hz. Ali’dir. Rehber pişirir mürşit yer inancı vardır. Mutlaka bir dedenin bir rehberi olur. Çobansız koyun olmaz. (Hasan Hüseyin Aslan (Ha. Hü. As))

 Cemde rehber 1. Yol rehberi 2. Meydan rehberi, olmak üzere 2 tane olalrak geçer. Yol rehberi ocakzadedir. Meydan rehberi ise sadece o meydanda verilne bir görevdir. Orda başlar, orda biter. Yol rehbernie gelince cemde görgüsü yapılanlara yardım eder. 12 hizmetten biridir, onu yerine getirir. (Hasan Müldür(Ha. Mü)) (Ali Asker Müldür(A. As. Mü))

 Rehber cemi hazırlar. Dedelerin mutlaka rehberi olur. Rehber hazırlar, pişirir. (Hasan Yasevioğlu(Ha. Ya))

 Rehberlik köyde iken pek önemli bir işlevi yoktur. Onlarda pir ile beraber talibi bir meta görüp kendi doğal hakkı sandıkları hakkulla toplamaktan başka bir işe yaramıyorlardı. Dikme rehberler vardı. Bunlar muhtemelen dedenin olmadığı köylerde dedenin görevini yaparlardı evlerinde dededen onaylı tarikler vardı. Erkan tarikle yapılırdı. (Hasan Şanlı(Ha. Şa))

 Cem içinde rehber göremediğimiz için bu konuda hiç bir bilgi vermem. Cem evinde 4 kapı 40 makam uygulanırsa rehber olmalıdır. Rehberin görevi namaz evinde talibi şeriat kapısında şeriatı öğretip pire götürmek olduğuna inanıyorum. (Hıdır Yıldırım(Hı. Yı))

 Cem içinde rehberin görevi dedenin yardımcısıdır. Talibi pirişip meydana koyan kişidir. Dedenin yanında mutlaka rehber olmalıdır. (Hüseyin Kaplan(Hü. Ka))

 Dededeler (12) hizmeti yürütür. Dedelerin rehberi vardır. Rerhber dedelere yol gösterir. (Hüseyin Er(Hü. Er))

 Rebher, yola giren cana yolu öğretme görevini üstlenir. Aynı zamanda dede tarafından yönetilen ve cemdeki on iki hizmet sıralamasında yer alan törenleri hızarlama işini yapar. Yol öğretmenidir, ehli canlara hem su abdtesti aldırrı, vücuit organlarının yüzey kirliliğinden arındırılmasının ötesinde o organalla gerçekleştirilen, kötü, olumsuz işlerden sıyrılmanın ikrarar bağlanmasını sağlar. He de kulak abdesti veir yol ehli canı bilgiyle yıkar, onun bir akıl varlığı durumuna dönüşmesin sağlar. (Hüseyin Kırca(Hü. Kı))

 Cem içinde cem yürüten dedeye bazı konularda bilgi bakımından faydalıdır. Cemin aksamaması için dedeye yardımcı olur. (Hüseyin Özgeoğlu(Hü. Öz))

 Rehber dedenin kendisidir. Ama dedeninde rehber aldığı kimseler vardır. Rehber dedelere örnek olmuştur. Dedelerde rehberinden aldığı bilgileri taliplerine iletir. (Hüseyin Şahin(Hü. Şa))

 Rehber irşad eder pişirir ortaya getirr. Evet, tüm hazırlıkları yapar. (İbrahim Doğan(İb. Do))

 REHBER: Yola girecek canlara (Müsahip olacaklara) yolu öğretme görevini yerine getiren kişidir. Her dedenin bir rehberi olmalıdır. Ikrar verip yola girecek canları(Talipleri) hazırlayarak meydana getirir. Onlara pir huzuruna çıkıncaya kadar yapacakları şeyleri öğretir. (İsmail Eker(İs. Ek))

 Cemde rehberin görevi talipleri ceme hazırlamak. (İsmail Özcan(İs. Öz))

 Yol gösterir. (KazımKızılgöz(Ka-Kı))

Rehber cemin gözcüsüdür. Olur çok önemi vardır. rerhber olmadıktan sonra cem yürümez. (Mahmut Akbulut(Ma. Ak))

 Rahbı yol göstericidir. Rahbı talibin ustadıdır. Ahiret rahbıri Muhammed Bakırdır. Saru İman kimindir cevap ikrar kimin ise iman onundur. Ikrarsızda iman olmaz. Dinsizde iman olmaz. Usatdım İmamı Cafer A.S’dır. ilmim Muhammed Bakırdır. Dürü meknu İmam Cafer(A. S) buyuruyor; evvel kapı rahbıdir. Rahbıden doğru yol açılır. Zira rehber Muhammed Ali’dir. Soru Rahbı nedir. Talip neir, cevap ikarar verdiği yere sen haklısın ben mahlukam demek istiyor. Talibin ikrari nikahıdır.  Ikrarına hor bakan talip nikahsız avrat gibidir. Onun yüzü kara elasi sehtandır. Varacağı yer cehennemdir. Ehli onu kabul etmezse gerektir. Cemlerde de tabi ki dedelerinden rahbi alacaktır. Rahbirsiz tarikat yürümez. (Mahmut Gökçe))

 Rehber yol ve erkan hususunda talibi bilgilendirir. Talibin yapması gereken hizmetlerde, talibe yardımcı olur. Dedenin baş yardımcısı durumundadır... her talip aşiretinin bir “pîr” ocağı, bir de rehber kapusu vardır. Bu pir ocağının piri de  o talib aşiretinin mürşidi olur. Rehbersiz “Görgü cemi” yapılamaz. Çünkü: taliplerin hal ve gidişatını en yakından bilen ve ayin-i cemde talibi “görgü” merasimine hazırlayan, talibin rehberidir.Fethi Erdoğan (Fe-Er)

 Dedeler eğitimsiz ümmü.Abdullah Ceylan (Ab-Ce)

 Dedelerin rehberi olur. Yol göstermek, müşkil gidermek.Abdullah Tayyaroğulları(Ab-Ta)

 Rehersiz cem olmaz. Cemaat adına 12 hizmeti, cem ekranı mürşide, Pire hazırlayıp sunan kişidir. Dedelerinde rehberi olur. Rehberler talipleri irşat eder.Ahmet Karanfil(Ah-Ka)

 Pir oturur. Rehberde cem yürütür. Pir dua verir. Rehber de cemi idare eder. Dedenin mutlaka bir rehberinin olması lazımdır.Ahmet Turgut(Ah-Tu)

 Rehber talibi yola hazırlar.Ali Canpolat(Al-Ca)

 Bizde dedeler hem dedelik hem rehberlik yaparlar ayrı bir kişi yoktur.Ali Doğan(Al-Do)

 Dedelerinde piri ve rehberi olur. Ali Metin(Al-Me)

 Rehber denince rehber yeni giren talibin ceme katılmasında görevi üstlenir ve dedeye teslim eder mutlaka bir dedenin de rehberi vardır. bizde dedenin rehberi dedeyi kontrol eder. Ali Osman Bozdemir(Al-Bo)

 Cem bir toplu ibadettir. Cemi yöneten dedeye “rehber” denir. Dedelerin mutlaka bir rehberi olur. Rehberler ceme katılan kişilerin edep ve erkanda durmalarını sağlar. Bunların dışında kalanları dara kaldırır. Dedeler için önemi vardır. ceme katılan cemaat hakkında dedeye gerekli bilgileri aktarır. Bertal Yıldırım(Be-Yı)

 Pirin yardımcısıdır. Yükümlüdür. Celal Kami(Ce-Ka)

 Her dedenin rehberi olması lazım.Celal Özkan(Ce-Öz)

 Kültürü ve görgüyü, sorguyu devam ettiriyoruz. Olur. Rehber yol gösterir. Ve rehbersiz dedelik olmaz. Dedenin sağ koludur.Celal Yüksel(Ce-Yü)

 Rehber çok önemlidir. Dedenin gözü kulağıdır. Ayrıca talibinde gözü kulağıdır. Talibi yola hazırlamak rehberin görevidir. Çevrede olanları dedeye doğru olarak aktarmaktadır. Cem esnasında en büyük görev rehbere düşer.Cemal Güler(Ce-Gü)

 Dedenin rehberi dedesidir.Cemal Mutluer(Ce-Mu)

 Günümüzün çok şeylerini görüyorum ancak bunlar hepsi kağıda dökülmez tabiki dedeleri kontrol edecek rehber olmalı dedelerin hallerini kontrol edecek.Cemal Sevin(Ce-Se)

 Rehber dedenin yardımcısıdır. Ceme gelecek kişilerin müşkülü olup olmadığını sorar soruşturur müşkülü olan kişileri müşkülünü halleder. Edemezse dedeye bildirir. Her dedenin bir rehberi olması gerekir. Çelebi Eken(Çe-Ek)

 Rehber olmalı, bilgi vererek yaparak göstermeli.Divane Ay(Di-Ay)

 Cem einde olan rehberin o toplumu iyi bilmesi ve önderlik yapması ve her konuda dedeye yardımcı olması gerekir.Elvan Çelen(El-Çe)

 Rehber hizmetlerde dedeye yardımcı olur. Her dedenin bir rehberi yoktur.Feyzi Erdoğan(Fe-Er)

 Rehber dedeye çok yardımcı olur.Halil İbrahim Dişli(Ha-Di)

 Cem içinde gördüğüm rehberlik talibi pire getirir, yol gösterir, dedelerin mutlaka bir rehberi olur.Hasan Akkaya(Ha-Ak)

 Rehbersiz ve pirsiz cem olmaz. Müsahip olurken önümüze rehber alırız. O kişiye rehber deriz.Muharrem Arslan(Mu-Ar)

 Cem içinde rehberin görevi talibi hazırlayıp pirin huzuruna getirmek yani talibe öncülük yapmak. Dedeninde her talip gibi bir rehberi vardır. çünkü dede de talipler gibi aynı sitemden geçer dedeninde piri,mürşidi,rehberi,müsahibi vardır.Murtaza Dinçer(Mu-Di)

 Her dedenin bir rehberi vardır.rehberler dedelere danışırlar.Musa Çetinkaya(Mu-Çe)

 Rehber müsahip yapılacak kişileri boynuna ikrar bağı takarak ceme getirerek pire teslim eder. anadoluda dedeye yol gösteren rehber olurdu. Köyleri dolaştıran.Mustafa Başaran(Mu-Ba)

 Gördüğümüz rehberlikten şöyle bahsederim. Dargın,küskün alacak verecek konularında, barıştırır görüştürür onları sul eder şeriat mahkemesine göndermezdim. Bundan çok mutluyum. Dedelerin kimin olurdu. Kimisi Hacı Bektaş veliye bağlıdır. Hacı Bektaş veliye bağlı olan dedelerin rehberi olamaz.Mustafa Doğan(Mu-Do)

 Rehber demek habercidir. Olur. Talipleri toplar.Mustafa Güler(Mu-Gü)

 Rehber talibin eksiklerini tamamlamaya dedeye yardımcı olup dedeye yardım eder.Mustafa Güvenç(Mu-Gü)

 Ilk kapıdır.cebrail.Nesimi Demir(Ne-De)

 Rehber cem içinde yol gösterici eğitici bir fonksiyona sahiptir. Cemde yapılması gerekenleri rehber öğretir yolun kurallarını bilmeyen canlara öncülük etmek zorundadır.Niyazi Arslan(Ni-Ar)

 Yol gösteriyor. Zakirlik yapıyor. Olur. Yol gösterdiği ve zakirlik yaptığı için önemli.Nuri İmre(Nu-İm)

 Tam manasıyla cem yapamıyoruz. Tarikatın musahibin muribin 12 erkanın 17 farzın 3 sünnetin icratını müsahip üzerinde yapılması gerekir maalesef yapamıyoruz.Paşa Akkaya(Pa-Ak)

 Cemde rehber bence önderdir. Dedelerinde mutlaka bir önderi olmalıdır. Dedenin önderi olmazsa kimi örnek vererek taliplerine nasihatta bulunacak.Remzi Erdoğan(Re-Er)

 Ce içinde gördüğümüz rehber olan kişi cemlerde rehbersiz olmaz dedenin rehberi olan Hacı Bektaş veliden gelir dedeyi kontrol eder yürütmekte olan hizmetlerde noksan görürse dedeyi ikrar eder.Rıza Aslan(Rı-As)

 Dedelerin mutlaka bir rehberi olmalı sebebi ise dede her yörede olup bitenden haberi olmaz. Dedenin her yöreden haberdar olması için o yörede o yörenin halkından birisini rehber olarak görevlendirir.Rıza Büyükşahin(Rı-Bü)

 Cem içindeki rehberlik sözcüğü rehber her sene gelir halk toplanır evvela küskünleri barıştırır ve ondan sonra birlik kurbanı alınır kesilir buna birlik kurbanı denir. Ondan sonra peşinden kurban kesen veya kesmiyen talipler dedelerini çağırır sorgudan geçerler. Dedelerin mutlaka bir rehbere bağlıdırlar.Rıza Özer(Rı-Öz)

 Bizim cemlerimizde postta oturan dedemiz hem Pirdir hem mürşit hem de rehberdir. Dedelerin ayrıca bir rehberi olmasına gerek yoktur. Bu görevi on iki hizmet sahiplerinden gözcüde yapabilir. Seyfi Oğuz (Se-Oğ)

 Cemdeki rehber, Çerağı uyandırır, sorgusu veya münasip olacak canların devamlı sağında durur ve götürüp getirir, yol oğlu olacak sofiyi dört kapıya selam vererek pirin huzuruna getirir. Yol göstericidir. Şinasi  Erdoğan (Şi-Er)

 Rehberlik demek önder demek, talibi alrı kendinden bağlı olduğu dedeye götürür. Tarikat altına girebilmeleri için her hangi br engelleri olmadığını dedeye bildirir. Gerekirse talibi kendi bilgisi var ise kendidi görür. Şevki Demir (Şe-De)

 Tüm dedelerin bir rehberi olmalı. Şevki Demir (Şe-De)

 Rehberler dedeye yol gösterip toplanmada yardımcı olur. Yusuf Çalışkan (Yu-Ça)

 Rehber; Talibi, dedeye (Pire) götüren şeriat kapısının sahibidir. Rehber; Yol gösterendri. Musahiplik erkanında mutlaka rehber gereklidir. Mürebbisiz yol olmaz, kurallar yerine getirilmelidir. Ali Rıza Uğurlu (Al- Uğ)

 Rehberi bilmeyen cem yürümez. (Nevzat Demirtaş(Ne-De))

 Cemlerde rehberin önemi büyüktür. Çünkü rehber yol evladını hazırlayarak pire getirir. Rehber hizmet yönüyle bir eğiticidir. Rehber 12 hizette pirden sonra ikinci adam olup cem içinde hizmetlilerinde eğitiminden sorunlu olup dedenin yardımcısıdır.(Hüseyin Yalçın(Hü-Ya))

 Rehber cmde dedeye yardım eder. (Mustafa Özer(Mu-Öz))

Yorum ekle


Güvenlik kodu
Yenile