DEDELERİN ALEVİLİKLE İLGİLİ SORULARIMIZA VERDİKLERİ YANITLAR 15. BÖLÜM

(Ayhan AYDIN’ın hazırladığı sorulara 16/18 EKİM 1998 CEM VAKFI ANADOLU İNANÇ ÖNDERLERİ BİRİNCİ TOPLANTISI Öncesi Ve Sonrası Dedelerin Toplu Cevaplarıdır)

Aşağıda, Alevi Dedelerine yönelttiğimiz sorulara karşılık onların verdikleri yanıtlar hiçbir müdahale olmadan olduğu gibi verilmiştir.

DERLEYEN: AYHAN AYDIN, 1998

 

MÜSAHİPLİK

 Alevi camiasında musahiplik vardır. Her şahıs ahlaki yönlerde birbirini sevenler musahip olurlar. İyi ve kötü günlerinde yardımlaşma şartıyla, görgü cemi hariç diğer cemlere musahibi olmayanlarda alınır. (İsmail Türker (İs. Tü.))

Ahiret kardeşi. (İsmail Yalçın (is. Ya.))

Musahiplik olgudur, musahipsiz cemlere girilmiz. (Kalender Topalcengiz (Ka. To.))

Alınmaz. (Kazım Bayram (Ka. Ba.))

Musahipler birbirine teslim olmalı. Yani varlıkta, yoklukta ve rıza kapısında bir cem olmalı. Ahiret ve dünyada kardeşleridir. Musahipler ahiret de yol kardeşleridir. Alevi olan herkesin bir musahibi olmalı musahipsiz cemlere girilmez. (Halil Buğa (Ha.Bu.))

 Müsahip olacaklar Dde dede ile Talip talip ile dört can birkaç yıl birbirlerini anlayıp dinledirkten sonra analaşabilirlerse müsahip olurlar. Müsahipsiz canlarl yalnız Müsahip kurbanına giremez. Diğer cemlere katılabilirler. Müsahip olankar dört can bir çarşaf altına usulüne göre yatırlılır. Müsahip Hütbesi okunur, erkan çalınır. Bizim geçliğimizde kız çocuğu bir zahitle mi evlenecek ne olacağı belli olmadığından biraz iftiraya uğramadan dolayı gerçlerin koyulmadığı kanaatindeyim. (Hasan Dedeoğlu (Ha. De))

 Müsahiplik 4 canın kardeş olmasıdır. Müsahiplik Hz. Muhammed (SAV) ve Hz. Ali’den kalmıştır. Mekkeden medineye hicret eden muhacirlerler ensarları kardeş ve müsahip olmuşlardır. Günümüzdeki müsahiplik şöyle olmalıdır; menakıp şöyle der müsahip olan canlar bir şehirde veya bir köyde olmalıdırlar. Genç gençle ihtiyar ihtayarla, alim alimle, cahil cahille, zengin zenginle , fakir fakirle müsahip olmaları erkandır. Bir yerde olurlarsa birbirinin her türlü sevincine, gamına, kederine ortak olmaları erkandır. (Hasan Hüseyin Aslan(Ha. Hü.As))

 Alevîlikte musahiplik ahiret kardeşliğidir. Aynı zamanda dört ikrardan biridir. Bu nednele musuhip tutarken iyi düşünmek gereklidri. Bu konuda İmam Cafer Buyruğu adlı kitpat geniş bilgi vardır. Örneğin; zalim ile mazlum musahip olamazlar. Zalim kurttur, mazlam koyundur. Yani iki zıt kutuptur, bağdaşamazlar. Her iki tarfta hem fikir olsun ki bu işi sonuna kadar sürdürebilsinler. Çünkü musahiplere “gelme gelme, dönme dönme, geleni malı dönenin canı” diyerek ne radar önemli bir iş gerçekleştirdiklerini hiçbir zaman unutmamaları hatırlatılır, kavramaları sağlanır.

Görgü cemlerine musahipsiz girilmez. O ceme musahibi olanlar yeni musahip olacaklar girer. Başka kimse alınmaz. Diğer cemlere ise suçu olanlar dışında herkes girebilir. Pir Sultan Abdal’dan bir dörtlük buraya yazmak istiyorum;

Musahip musahibe demeze beli,

Yanlıştır onların sürdüğü yolu,

Onlara sefaat etmez Muhammed ile Ali,

Söyleyen Muhammed, dinleyen Ali’dir. (Hasan Müldür(Ha. Mü)) (Ali Asker Müldür(A. As. Mü))

 Müsahiplik Hz. Muhammedle Hz. Aliden kalmaktadır, kutsaldır. Dünya ahiret kardeşidir. Alevî inancına bağlı olan herkes müsahip olur. Bizim Erzincan yöresinde küçüğünden en büyüğüne kadar her kişi o hak cemine girer. (Hasan Yasevioğlu(Ha. Ya))

Müsahip ceme gelirle hizmet alamaz. (Haydar Aslan(Ha. As))

 Müsahip olan kardeş yol kardeşi olduğundan kendi can kardeşinden daha yakındır. Müsahiplikte iki kadreş arasında çocukları evlenemez. (Haydar Demirayak(Ha. De))

 Müsahiplik islam öncesi Anadolu inançlarında da vardı. İslamdaki hudeybiye biadı ile birleştirilerek (fetih, 10,18 sebe 46) daha da genişletilmiş bir ikrardır. Toplumun tutkalı vezgeçilmez unsur.(Hasan Şanlı(Ha. Şa))

 Müsahiplik iki aile arasında cemsız olurdu. Görgü cemine elli yıl önce evli musahipler tarık altanı girerlerdi. Mühasipsiz, hemüs musahibi olmayan ceme alınırdı. Ama tarık altına giremezlerdi. O zaman ki sözlü kural öyleydi. (Hıdır Yıldırım(Hı. Yı))

 Müsahiplik zahiri alemde paylaşım örneğidir. Müsülmanların mekkeden medineye göçüşüyle biyadı rıdvan denilen bir ahtı peyman oldular. Peygamberin huzurunda ensar ile muhacir birbirine kardeş oldular. Bu kardeşliğe de bazı esaslar konuldu. Bu esaslar üzerine birbirlerine ikrar verildi.

Koşulları: mümkün mertebe yaşıt olmalılar. Aklı balığ olmalılar, ehlibeytin yolunda olmalılar, yani ikrarlı olmalılar. Bu şartlar dahilinde müsahip olunur. Müsahipsiz cemlere girilir ve ancak tarik altanı giremez. Müsahipsiz çifteri cem alırım ancak sebebini öğrenince. Örneğin. Birinin müsahibi ölmüş ise o ceme alınır ama keyfi muamele inanmayarak müsahiplik tutmuyorsa onu ce almam veya musahipliği bozarsa onu ceme almam. (Hüseyin Kaplan(Hü. Ka))

 Müsahiplik cemlerde yol kardeşliğidir. Iki kişi müsahip olabilmesi için önce aday olacaktır. Bu adaylık; (3) sene (5) sene veya (7) sene birbirlerini deneyeceklerdir. Bunlar bu zaman zarfı içerisinde birbirlerini denerler. Netice karar verirler. Rehberlerine gelirler, biz “Hısım” kurbanı kesecegiz derler. Hanımlarıyla birlikte erkana yatarlar ve müsahip olurlar. Bu müsahiplikleride ölünceye kadar sürer. Yirmi yaşın altındaki şahıslardı müsahiplik kabul edilmiyor. Biz müsahiysizleri ceme alıyoruz. Ceme almamızın sebebi yolumuzun unutulmaması. Almadığımızın sebebi birbirlerine kardeş olmaları konusunda öneri de bulunmak. (Hüseyin Er(Hü. Er))

 Musahiplik, iki sufinin,bu yolla iki ocağın kıyamete kadar kadreşilğidir, dayanışmadır, yordan gayrı herşeyini iyi, kötü her şeyi paylaşma zorunluluğudur. Herkes muhasep olamaz, yolu herkes yürütemez, yürek,sabir, ikrar, iman işidir, doğrudur musahip tutmak her baba yiğidin harcı değildir. Benlik olgusu silinmeden zaten musahiplik olayı bitmiştir zordur. (Hüseyin Kırca(Hü. Kı))

 Musahipliğin koşulları iki canın birbirlerini candan sevmeli maddî ve manevî koşullarda birbirlerine destek çıkmalı, mal ayrılığı olmamalıdır. Cemlerde ve diğer zanlarda halka çok gerekiyor. (Hüseyin Özgeoğlu(Hü. Öz))

 Müsahiplik birlik ve beraber olmaktır. Alevî olan herkes müsahip olabilir. Müsahipsiz ceme bizim yörelerde girilmez. Müsahipsiz kişi Alevîlikten haberdar olamaz. (Hüseyin Şahin(Hü. Şa))

 Insanlığı pekiştirme. Hayır, girilmemesi lazım. Alıyorum. O konuda bilgiler vererek birliği sağlamak için. (İbrahim Doğan(İb. Do))

 MÜSAHİPLİK : yol arkadaşı, yol kardeşi. Yani iki Alevî ailesinin dünyada ve ahirette kardeş olması. Ikrar verip nasip almasıdır. Müsahipliğin koşullar: a) Dede dede ile müsahip olur, b) Talip talip ile müsahip olur. c) Müsahiplilere arasında fazla halde yaş farkı olmamalıdır. d) Zengi ile fakar müsahip olur. e) Alim ile cahil müsahip olamaz. f) Alevî olanlar müsahip olur. müsahipsiz olanlarda ceme gelirler. Ancak dede tarafından onların müsahip olmaları sağlanır. Yahnız öteden beri müsahipsiz olanlar, müsahip olmak için kurban kesen canların (Müsahiplilerin) kurbanları yenmez denmektedir. Imamı Caferi Sadık Hazretlerinin buyruğuda aynı noktaya dikkat çekmektedir. Bu da müsahipliliğin özendirilmesi anlamındadır. (İsmail Eker(İs. Ek))

 Müsahiplik kuran ayetleri ile belirlenmiştir. Müsahipsiz ceme alınmamalı kırklar cemi diyoruz biz anlar gibi olalım. Kısır cem dediğimizlere bilgi için gelmeliler zaten cemlerin bir amacı da bu yol hakkında eğitimdir. (İsmail Özcan(İs. Öz))

 Hayır. (Kazım Kızılgöz(Ka. Kı))

 Büyük bir kapıdır. Bu kapı çok ağırdır. Görgü ve Kurbanalrı olmak şartı ile 4 can bir gömleğe girer en büyük kapıdır. Herkes müsahip olabilir. Müsahipsiz ceme girilmez. Çünkü o daha meydana gelmemiştir çığdır. (Mahmut Akbulut(Ma. Ak))

 Musaip olmak için önce samimi bir bir kalble dört can karşılıklı olarak birbirini canı gönülden hüsnüniyetle sevmeleri gerekir. Bu canlar artık bu sevgi ve muhabbetlerini devam ettireceklerini emin olurlarsa müsahip olmaya karar verirler. Her iki taraf eşleriyle birlikte mevcut bulunan aile byüklerine bavuurlar. Izin veirseniz bizler Allaha kul Hz. Muhammede ümmet ve Hz. Ali’ye talib olmak için müsahip olmak istiyoruz. Derler eğer büyükleride murafakat gösterip müsaade ederlerse müsahip olmalarına hiçbir engel yoktur. Akıl balik olmadan musahip olunmaz. Musahip olmadan cem törenine girer yalnız Pir ve rehber karşısında dara durup hesap veremez. Çünkü Muhammed Ali’nin yolu kıldan ince kılıçtan keskin. O yolda asla ve asla yalan ve riyakarlık yoktur. O yolda ölmeden ölmek var. Kırklar cemi deyipte geçme. (Mahmut Gökçe(Ma. Gö))

 Musahip dede dedeyle talib talible, okumuş okumuşla, okumamış okumamışla. Herkes girebilir gördemeden Alevîliği nasıl bilecek, yetişkin çağda ise müsahipsiz ise lokma yiyemez. Tercüman kurbandan(Mehmet Başpınar(Me. Ba))

Musahiplik; musahipliğin temeli Kuran-ı Kerimin fetih suresi 10 ayetine dayanır. Hz. Muhammed Hudeybiye de secereyi rıdvan denilen bir ağacın altında 600 kadar ashaba el sunduğu bu ashabın Alalh ve reshulü uğurunda can ve başlarını feda etmek şartıyla eline yapışıp (AHT) bağlandıkları ciddi söz verdikleri tarihi kaynaklarda malumdur. Işte ön temel burada atılmış. Orada 600 kişi musahip olup ikrar vermişler. Muhammde Ali ile olmuştur. Musahipler birbirinn sevgisini kazanır samimiyet göstererek olur. Ve birde talip ile dede dede, ile ve genç genç ile ihtiyar ihtiyar ile musahip olmak laik ve uygundur. Alevîliği diğer milletlredn ayıran kutsallık ayet gerğince ikrar verip anlaşma yapılır ve yeminde yapılır gelme gelme, gelrsende dönme döneminin ikrarı fasıktır, hebayı mensurdur(Yani boşunadır) ikrarı olmayan görüm cemine giremez ve almazlar tarif budur(Mehmet Çelik(Me. Çe))

 Müsahiplik, tarikatımızda “yol” kardeşliğidir. Müsahipler maddi-manevi birbirinden sorumludur. Birbirine (karşılıksız) yardımcıdır. Her iki tarafında evli olması şarttır. Çünkü: Evlenmeden müsahip olan canların sonradan aralarına katılan eşleri uyumsuzluk yaparsa, ağır sorunlar çıkar, “dört gönül bir “ olamaz. Böylece de müsahip kardeşliğin kutsallığına gölge düşer... Aleviliğin şartlarını kabul eden ve aranılan şartları yerine getiren her kişi müsahip olabilir... “Görgü” cemlerine müsahibi olmayanlar katılamaz. Sebebi: Şeriattaki bir kişi, tarikat ve marifet kapılarının şartlarını öğrenip yaşamadan, “hakikat” kapısında aranılan kemalete erişmeden, “HAKİKAT KAPISI” olan “görgü” cemine alınırlar ise, orada göreceklerinin mana ve anlamının değerini bilemeyip, görgü ceminin kutsiyetine uyumsuzluk yapabilirler. Ayrıca, görgü cemine girecek canlar, “ölmeden evveli ölecek”duruma gelmelidirler.Fethi Erdoğan (Fe-Er)

 Eskiden müsahipsiz alınmaz idi.Abdullah Ceylan (Ab-Ce)

 Müsahiplik Hz.Muhammedin zamanında müslümanlar için uygulanan bir yöntemdir. Koşulları hiçbir ayırım yapmadan öz kardeşin gibi sevdiğin malını canını seve seve verebileceğin ailelerinde birbirlerini kardeş olarak görmesi gerekir. Herkes müsahip olamaz. Ceme alınır. Abdullah Tayyaroğulları(Ab-Ta)

 Müsahiplik yol(ahiret) kardeşliğidir. Birbirlerine ikrar verip iman getirmektir. Buluğ yaşında olmak, birbirlerini saymak, sevmek, incitmemek, verdiği ikrardan sabit durmak. Yolun ekranlarını bilen yerine getiren alevi olan kişiler müsahip olabilirler. Müsahipsiz olan kişilerde ceme ayınını girebilirler. Müsahip almaları için telkin yapılır. Müsahipsiz çiftler cem ayınını alınır. Alınmadıkları takdirde kırklar seması yapılır.Ahmet Karanfil(Ah-Ka)

 Müsahiplik Ali Muhammed’den kalmıştır. Ikrardır. Ikrara sadık olmaktır. Koşulları birbirine geçek olmak gerekir. Herkes olamaz. Müsahibi olmayan ceme giremez. Çünkü ikrarı yok.Ahmet Turgut(Ah-Tu)

 Müsahiplik: müsahiplik iki canın özlerini birbirlerine vermesidir. Herşeyi ile bir bütün olduklarını “Pir”e verdikleri ikrarla gerçekleşir. Müsahipsiz ceme müsahibin rızalığı alınarak girilir. Ali Canpolat(Al-Ca)

 Müsahipsiz kişiler; müsahip lokmasından yiyemezler. Müsahipsiz yediden yetmişe herkes bizde ceme girebilir. Müsahip olanlar eldeki imam cafer buyruğuna göre uygulanır.Ali Doğan(Al-Do)

 Müsahipsiz ceme girilmezdi. Ali Metin(Al-Me)

 Şimdi oturduğunu bir müsahip erkanı ise müsahipsiz ceme giremez. Normal bir cem ise ona girebilir. Herkes müsahip olurmu neden olmasın olmaması için bir sebep yokki inan herkesin yani müsahiplik bizim tekelimizde olan bir şey değil ki bu Muhammed Aliden kalmıştır. Ali ile Muhammed müsahip olmuştur. Dört kişini bir gömleğe girmesi demektir.Ali Osman Bozdemir(Al-Bo)

 Müsahiplik demek ikrar kardeşliği demektir. Birbirlerine dar günlerinde yardımcı olmaları gerekir. Herkes kendi dengi ile müsahip olur. Müsahibi olmayan kişilerde ceme katılabilir. Fakat bazı cemlerde kabul edilmemektedir. Bertal Yıldırım(Be-Yı)

 Eğitici cemde herkes girer. Erkanda ayıklanır. Celal Kami(Ce-Ka)

 Müsahipsiz ceme girilmez.Celal Özkan(Ce-Öz)

 Ahiret kardeşi olarak Allah yolunda yürümek.Celal Yüksel(Ce-Yü)

 Müsahiplik alevilikin temel taşıdır. Müsahip olmadan yola girilmez. Ahiret kardeşliğidir. 2 bacı ile 2 can kırkları temsil ederek birbirine yakın olmalı. Müsahibin hanımı bacıdan daha ileri tutulmalı. Bir bacıda müsahip canı kendi kardeşinden daha ileri tutmalıdır. Dördü birbirine destek olmalı ikrar,iman ve pirini bilmelidirler.Cemal Güler(Ce-Gü)

 Alıyoruz. Görüp öğrensin diye.Cemal Mutluer(Ce-Mu)

 Müsahiplik çok ileri dayanır. Ancak  Hz.Muhammedin mekkeden medineye göç ederken mahcirlerle ensariler arasında başlamış ve kuran ayetleri tasdiklidir. Müsahipsiz alevi yol düşkünüdür. Bu da tabiki cemlere katılamaz. Herkes müsahip olabilir. Tabiki alevilerle bu  her yerde aynıdır. Müsahiplik manevi birbirine yardımcı olmak.Cemal Sevin(Ce-Se)

 Müsayip kardeş veya yol kardeşi demektir. H.Resullah son vade Hacında dönerken kadir Hunda tüm cemaat toplayıp deve semerlerini minber yaptırıp oradaki müslümanlara bu benim son hacımdır. Kuranı tamamladım. Her müslümanı birbirine kardeş yapıyorum. Alide benim hem kardeşim hem müsahibim dedi. Işte müsahiplik o günden günümüze geldi. Müsahiplik yöremizde devam etmektedir. Müsahipsiz görgü cemi yapılmaz. Ceme gelme diye bir koşulumuz olmaz. Onlarıda dışlamıyoruz. Gelip görürler oturup dinlerler. Müşküleri varsa beyan ederler. Müsayip olan kişiler birbirlerini iyi bilmesi gerekir. Birbirleriyle hırs küs tutmaması, kendi çocuklarını birbirleriyle evlendirmemesi bunlar müsahipler evlerine kendi eviymiş gibi sahip çıkması gerekir. Bu koşullara boyun eğen her can müsahip olur.Çelebi Eken(Çe-Ek)

 Müsahip önemli ve şartları ağırdır. Dört canın bir gömleğe (kefene) girmesidir. Dürüstlüktür. Sadakattır. Geçmişte cemlere müsahipsiz girilmezdi. Aslında görgü cemleri müsahipsiz olmaz. Ibadet cemlerinde oluyorum.Divane Ay(Di-Ay)

 Müsahiplik; kardeşlikten de öte birşeydir. Koşulları; gönüllerin bir olması, maddi ve manevi destek olması, mutlaka zor günlerinde birbirine yardım etmesi, müsahip çocukları birbiriyle evlenmemesi gerekir. Herkesin müsahip olması için maddi ve manevi denk olmaları, daha önceden müsahipsiz cemlere girilmezdi. Ama bu ortamda, müsahip yolunun ağır oluşu, insanların köylerden kentlere göç etmesi nedeni ile müsahiplik zor olduğundan şu anda cemlere müsahipsiz insanlarda alınır.Elvan Çelen(El-Çe)

 Müsahiplik iki kişinin birbiriyle manevi kardeş olmasıdır. Kısaca harcamaları birdir. Kendilerine güvenen herkes müsahip olur. Müsahipsiz ceme girilir. Müsahipsiz aileler Ahlaki yönden temiz ise düşkün değil ise ceme girmesinde hiçbir mahsur yoktur. Feyzi Erdoğan(Fe-Er)

 Müsahiplik, birlik,beraberlik,kardeşlik. Herkes müsahip olamaz. Bizim yörede durum, ikrarı olmayan ceme giremez. Müsahipsiz çiftleri görgü cemine alınmaz. Çünkü ikrarsız görgü cemine giremez. Abdal musa cemine girebilir. Adak cem cemaatına girebilir.Hasan Akkaya(Ha-Ak)

 Müsahiplik muhammed aliden kaldı. Son veda hacında Hz.Aliyi vekil etti. Kendine kardeş seçti. Biz müsahip oluruz. Ceme alırız. Ama lokma vermeyiz. Bu lokma yürek lokmasıdır. Dört başı olan yörek lokmasını yer. Başka lokmalarıda yer.Muharrem Arslan(Mu-Ar)

 Müsahiplik ahiret kardeşliği ve dünyada da bir nevi sosyal dayanışmadır. Hz.Muhammed in medineye hicretinde yüce Allah tarafından emir ediliyor. Herkes birbiriyle kardeş olsun yerlilerle muhacirler birbirleri ile kardeş oluyor. Işte başlangıcı budur. Koşulları müsahip kardeşler birbirine karşı en ufak incitici bir kelime kullanamazlar müsahibin karısı ve çocukları diğer müsahibin kardeşi ve evlatları sayılır. Birbirinde kız alıp veremezler.herkes müsahip olurmu deniyor. Herkes müsahip olamaz. Müsahipler birbirini anlıyarak severek olmalıdır. Çünkü dönüşü yoktur. Müsahipsiz ceme girilir. Darı mansur olamaz yan müsahibi olmadan görülüp sorgulanamaz. Bizim yörede de aynıdır. Cem gelir oturur. Yani görgüsü sorgusu müsahipsiz yapılmaz.müsahipsiz çift diyorsunuz. Çift kelimesi zaten müsahip kardeş çifti anlamında dır. Ceme ancak düşkün olan gelemez. Düşkünler dışında herkes gelir. Ancak müsahip olmadan görülüp darı mansur olamazlar. Murtaza Dinçer(Mu-Di)

 Müsahiplik alevilikte çok kutsal bir hizmettir. Bir talibin müsahip tutmadan pirinin makamına gelip tek başına cemde bulunamaz. Müsahip kişinin dürüst olması her ikisininde muhammed ali yolunda dürüst olması lazımdır. Görgü cemlerine giremezler.Musa Çetinkaya(Mu-Çe)

 Iki evli gencin pire ikrar vererek kardeş olması ve yaşamdaki sosyal dayanışmalarıdır. Koşulları: iki münasibin ya bir köyde ya da bir ilde olması, bir alimle bir cahil müsahip olamaz. Zalim ile mazlum müsahip olamaz. Pire ikrar vermiş kişi ile pirsiz kişi yaşlı kişi ile gençler, müsahipi ölmüş kişi ile yeni müsahip olacak kişi müsahip olamaz. Doğrusu alınmaz. Ancak bu kültürün yok olmasını engellemek için alıyoruz.Mustafa Başaran(Mu-Ba)

 Müsahiplik demek ali muhammed kavline girmek demektir. Iki aile bir can bir ten olmak yoludur. Kati sürette bir birleri ile evlilik hali yoktur. Çünkü yol ve ahiret kardeşidirler. Herkes müsahip olamaz. Herşeyin bir zamanı vardır. insanların bir çağı vardır. zamanı gelince ve o makama erişince olur. Zamanı 40 yaşı arasıdır. Çünkü ehli kamil sınıfına girer. Hz.Peygambere kırk yaşında peygamberlik gelmiştir. 23 sene peygamberlik yapmıştır. 63 yaşında sirtretil muntahaya yani ebedi istirahatına çekilmiştir. Allah cümlemizi iki cihan serveri muhammed mustafa S.A.V. efendimizin safaatına nail eyleye müsahipsiz cemlere alıyoruz. Fakat hizmetlere giremezler. Çünkü müsahipsiz kişi yolca başı boş merada yayılan koyuna benzer. Müsahipli yol ehli olur. Mustafa Doğan(Mu-Do)

 Müsahibi Hz.Muhammed asabiyi birbiriyle müsahip kıldı. Tabii birbirini severek biri fakir biri zengin birbirlerini idare ederek.Mustafa Güler(Mu-Gü)

 Kusurlu kişiler alınmaz.Nesimi Demir(Ne-De)

 Müsahiplik bizce ileri derecede dayanışma ve yardımlaşmadır. Candan içeri candır, kardeşten ileri kardeştir. Sevinçte, tasada,iyigünde, kötügünde, hastalıkta ve sağlıkta velhasıl herşeyde bütün zorluklara beraberce göğüs germektir. Zor iştir müsahiplik. Herkesin bunu yapabileceğini ve bunlara katlanacağını sanmıyorum. Çünkü çok ağır sorumlulukları vardır. insanlar bu aşamada birbirinlerinden sorumludur. Bu  zamanda ise bu sorumluluklara katlanabilecek çok fazla insanın olduğunu sanmıyorum. Müsahipsiz cemlere girilebilir. Eğerki bizler insan haklarının savunuculuğunu yapıyorsak ve onu benimsiyorsak insanların müsahipleri yoktur diye ceme almamazlık edemeyiz. Kaldıki bizim yolumuz demokrasi ve özgürlük yoludur. Tabiki özgürlüğünde belirli bir sınır noktası vardır. ama sırf müsahibi yok diye ceme bu kişileri almamamız tepkilere yol açacağı gibi bizimde kemaletimize yakışmaz.Niyazi Arslan(Ni-Ar)

 Müsahiplik muhammed aliden kaldı. Müsahip diye hakikate girene ve bir dilden ötene derler. Birbirlerinin rızasını alacak. Malını,varını yokunu birbirinden korumayacak. Hafta birgün ziyaret etmek. Herkes olamaz. Aynı akrabadan ve aynı köyden olması gerekir. Biz yörede durum aynıydı. Ekan birdir. Müsahipsiz almıyoruz. Alsakta tarikatı ayrıdır. Nedeni müsahibi yok. Yol erkan bunu kabul etmiyor.Nuri İmre(Nu-İm)

 Müsahipsiz kişiler görgü ceminde geri sarflarda oturur. Görgülü şahıslar ön saflarda oturur ve hatalı suçlu olanlar giremez.Paşa Akkaya(Pa-Ak)

 Müsahiplik yol kardeşliğidir. Müsahipliğin koşulu müsahip olucak kişiler önce olgun yaşta olmalı evli olmalı, ve taraflar yaşça ve sosyal bakımdan denk olmalı. Müsahip olmanın ve yükümlülüklerini bilmeleri gerekir. Bunlar mevcut olmazsa müsahip olmamak gerekir. Müsahipsiz ceme girilir.Remzi Erdoğan(Re-Er)

 Müsahiplik Hz.Muhammed ve Hz.Ali  den kalmıştır ve alevilikte müsahiplik ön plana alınmıştır. Müsahipsiz çiftlerin cemlerde 12 hizmetten hiçbir hizmetin sahibi olamaz hizmeti yürütemez. Müsahipli çiftlerden 12 hizmetten birisini yerine getirir cemlerde müsahipsiz çiftler ceme alınırlar.Rıza Aslan(Rı-As)

 Müsahiplik iki kişinin müşterek olarak alevilik yolunu seçmeleridir. Birinin işlediği suç ve hatadan dolayı diğerinin de mesul tutulacağı göz önünde bulundurarak müsahibini işleyeceği suç ve hatalardan dolayı önceden uyarır ve mani olur. Tarikata uymayan suçu işlememiş her şahıs müsahip olabilir. Müsahipsiz ceme alınır. Ancak tercüman lokmasını yeme müsadesi verilmez.Rıza Büyükşahin(Rı-Bü)

 Müsahiplik müsahip olacak kişiler her ikiside evli olması gerek. Müsahiplik taki adem atadan beri gelir. Adem ata cebrail ile müsahip olmuştur. Hz.Peygamber Ali ile olmuştur. Müsahiplik bunlardan kalmıştır. Müsahip olacak kişiler dede dede ile talip talip ile alim alim ile müsahip olması gerekir ve olur. Herkes müsahip olur. Ceme girmek için müsahipli müsahipsiz diye bir şey yoktur. Herkes girebilir. Müsahipsizlerde girerler. Müsahipsizler ancak müsahip kurbanı kesilirse okurbandan yiyemez buyuruyor. Imam cafer buyruğu selalı müsahip olmamış başında yedullah ayetini okutmamış onun için müsahip kurbanından yiyemez diyen görgü kurbanlarından yerler.Rıza Özer(Rı-Öz)

 Çok kapsamlı bir soru. Evvela müsahiplik nedir? Bizde müsahip Ahiret ahlkası derler. Anadan babadan kardeşten geçersinde müsahipten asla. Müsahibin yerini anlatmaya bu yeter. Alevilikte üç sünnet yedi farz vardır. Işte müsahiplik bu yedi farzdan ikincisidir. Yani müsaip olmak aleviye farzdır. Ikrarın gereğidir. Müsahiplik dört canın bir can olmasıdır. Aleviliğin dört kapısından birisidir. Bir kapı olmazsa yol erkan olmaz. Cem olmaz. Ibadet olmaz. Müsahip olmak için bir Alevi çocuğunun evlenmesi ve kendini tanıması gerekmektedir. Yani bir dervişin müsahibi olmazsa, cesedi olmaz. Piri olmazsa canı olmaz, bu kadar önemlidir müsahip. Herkes herkesle misahip olamaz herkes kendisine uygun olanı seçecektir. Yaşlı yaşlı ile genç genç ile Alim alim ile cahil cahil ile dede dede le gibi yukarıdakendisini tanıması dedik şöyle müsahiplikten dönüş yoktur. Seni bıraktım ben başkasıyla müsahip olurum diyemezsin bu imkansızdır. (gelme gelme dönme dönme, gelenin malı dönenin canı) müsahipsikişiler ceme girer mi? Bunlarına dı karapaçadır, ikrarlığı akınsa o zaman lokma yememek şarı ile cem erenlerinin rızası ile cemi takip edebilirler. Ikrarsızsa asla Pir Sultan bakınız ne diyor? ‘’müsahipsiz kişi ceme gelir mi?, ettiği niyazlar kabul olur mu?, Muhammet Ali yolundan dermen bulur mu?, yine farz içinde farzdır müsahip’’ Buna rağmen görü cemine müsahipsiz kişileri ceme sokuyorsa sayın dedelerimiz yanlış yaptıkları ortada. Ama Abdal Musa cemleri yaparız, onlara çocuklarımzda gelsinler kabuldür. Onlar biizm evlatlarımızdır. Nedenlerini her halde arz etmeye çalıştık. Seyfi Oğuz (Se-Oğ)

 Müsaiplik iki evli çiftin mürşit ve ceme renleri huzurunda verdiği ikrardır, yani dört can malıyla canıyla iyi ve kötü anlarıyla her zaman bir can olmaktır. Müsahip canların küskünlüğü tülbentin güneşte kuruması kadardır, bu da birkaç dakika demektir. Koşulların dört kişi aynı fiklirde olacak ve kendi rızalığı ile evet diyecek, düşkün olmayacak, verdiği ikrardan dönmeycek. Müsahip olmak için yol oğlu olmak lazım, düşkün olmayacak, verdiği ikrardan dönmeyecek. Müsahip olmak   için yol oğlu olmak lazım, görgü cemlerine müsahipsiz canlar alınmaz, diğer normal cemlere birbirinden razı olmak şartıyla diğer canlarıda alırız. Şinasi  Erdoğan (Şi-Er)

 Müsahip buyruğun hükmüne göre iki can birbirini sevmesi gerekmektedir. Kişiler kendi akranı ile müsahip olur. Dede dede ile, talip talip ile, genç genç ile, zengin zengin ile, fakir fakir ile müsahip olması gerekir. Her Alevinin müsahibi olmalı ki müsahibi olmayan ceme giremez. Ikrarlı olmadığı için ikrar lokması yiyemez. Şevki Demir (Şe-De)

 Iki canın birbirini sevmesidir. Herkes müsahip olamaz. Evli, ikrar verilerek müsahip olunur. Hamza Hoca Toraman (Ha-To)

 Musahiplik Muhammet Ali kavli’ dir. Yani yol kardeşliğidir. Bir can bir vücut olmaktır.  A- birbirlerine yaşları, kültürel durumları, sosyal durumalrı, ahlaki duurmları denk olan akıl- baliğ olan her Alevi müsahip olabilir.  B- herkes müsahip olamaz. C- müsahipsiz halkayı techide girilmez. Ancak öğrenici ve izleyici olarak ceme katılabilir, hizmet sahibi olamaz. Yusuf Çalışkan (Yu-Ça)

 A-    Müsahiplik özeti ektedir. Görgü cemlerine (müsahip cemleri) müsahibi olanlar girebilir, lokmasını yiyebilir. Mücerret cemlere herkes girebilir, lokmasını yiyebilir, öğrenme eğitilme cemidir. Bizim yöreler böyledir. Ali Rıza Uğurlu (Al- Uğ)

 Bu kdar yere sığmaz musahipliğim. (Nevzat Demirtaş(Ne-De))

 Kısaca musahiplik, Alevî kültürünün hayat sigortasıdır. İki can arasındaki yardımlaşması açıkcak kominleşmesidir. Koşulları; gönül birliği, düşünce birliği, eğitim eşitliği, ikrar birliği ve sevgi birliği şartı olmalıdır. İkrarlı yol evlatları birbirleriyle musahip olabilir. Günümüzde bu ilkelere sahip miyiz? Bu soru tartışılır. Alevî kültüründen yoksun olduğumuz günümüzde... Alevîlik oyunundan kurtulmamız birincil koşulumuz olmalıdır. Bu şartlar altında ne kadar veya kaç çift musahipli yol evladı bulabileceğimiz gerçeğini çok dikkatli düşünmeliyiz. Nedenlerini biz dedeler öncelikle kendimize sorarak cevabını bulmalıyız ki ondan sonra bu ince hassas değerleri gündeme getirmeliyiz. (Hüseyin Yalçın(Hü-Ya)

 Musahiplik şeriat, tarikat işi değildir. Musahiplik marifet sahibi olanın işidir. Yani ikrar vermiş ve ikrarında duranların uzun bir süre birbirlerini tanımalı ve tartışmalılar ondan sonra musahip olunur. Herkes muhasip olamaz. Çünkü musahip demek saip demek kişi kendine saip değilse öbür kişiye nasıl sahip olacak. Bizde musahipli musahipsiz ve ön sorgudan sonra ikraszıları dahi alıyoruz ki cemi görsünler, hatta Sünnileri dahi alıyoruz ki ürmesinler görsünler. (Mustafa Özer(Mu-Öz))

 

 CEM VE SEMAH

 Bizim cem die ayrım yoktur. Cem hepimizin cemidir. Semaha gelince yöremiz cemlerinde Sivas, Erzincan semahları geçerlidir. Yani turnalar ve kırat semahı geçerlidir. (İsmail Türker (İs. Tü.))

3 kişi oynar. (İsmail Yalçın (is. Ya.))

Kırat, turnalar, ağbaba semahları yapılır. (Kalender Topalcengiz (Ka. To.))

Kırklar. (Kazım Bayram (Ka. Ba.))cemlerimizde özellikle Kırklar Semahı ve anadolu Ağırlama tarzında dönen semahlar var. (Halil Buğa (Ha.Bu.))

 Kırklar semahı, Kerbela semahı mecburdur. Öğrenbek babında Turnalar semahı erenleri, bacıların isteğine bağlıdır. (Hasan Dedeoğlu (Ha. De))

 Cemlerimizde yapılan semahlar ikiler, dörtler, kırklar ve ocak şahlama semahları yapılır. (Hasan Hüseyin Aslan(Ha. Hü. As))

 Eskiden bizim yörede fazla semah çeşidi yoktu. Ayrıca figürlere pek fazla önem verilmezdi. Insanlar içindengelerek “Allah” için dönerlerdi. Fakat şimid eğitim veriliyor, el ve ayak figürelir veriyor. Eskiye göre daha düzgün hareketler oluyor. Fakat öze değil daha göze hitap ediyor. Halk, insanlar folklor gibi algılıyor. Eskiden; Kırklar semahı-turnalar semahı, topal semah gib semahlar dönülürdü. Şu anda ise sayısı oldukça fazlalaşmıştır. Birkaç tane sayarsak; 1. Kerbela, 2. Gitme turnam, 3. Ele gözlüm, 4. Sabahtan uğradım,5. Kırat, 6. Bugün bize pir geldi. 7. Beli dedik vs. onun üstünde semah icra etmeye çalışıyoruz. (Hasan Müldür(Ha. Mü)) (Ali Asker Müldür(A. As. Mü))

 Erzincan semahı yapılır ve dönülür. (Hasan Yasevioğlu(Ha. Ya))

 Tokat semahı(Haydar Aslan(Ha. As))

 Cemlermide iki türlü semah dönülüyordu. Biri Erzincan semahı dediğimiz tür, diğeri daha hareketli pilvenk semahı idi. (Hasan Şanlı(Ha. Şa))

 Bizim yöremizde semah bilinmezdi ve dönülmezdi. (Hıdır Yıldırm(Hı. Yı))

 Cemlerimizde kırklar semahı dönülür. (Hüseyin Kaplan(Hü. Ka))

 Cemlerimizde Kırklar Semahı, Gönüller Semahı yapılır. Dönülen semah gönüller semahıdır. (Hüseyin Er(Hü. Er))

 Tokat Semahları, Turna Semahı, (Tokatın kendine has özelliği içermektedir). (Hüseyin Kırca(Hü. Kı))

 Bizim cemlerde iki türlü semah vardır, birincisi Kırklar Semahı, İkincisi Gönüller Semahıdır ve dönülerek yapılır. (Hüseyin Özgeoğlu(Hü. Öz))

 Bizim cemlerimizde 40’lar semahı ve gönüller semahı yapılır. (Hüseyin Şahin(Hü. Şa))

 Pervane Semahı(İbrahim Doğan(İb. Do))

 Kırklar Semahı, Çark Semahı gibi. Bizim cemlerde de bu semahlar dönülür. (İsmail Eker(İs. Ek))

 Bizim cemlerde kırklar semahı gidilir. Çünkü semah peygamberimizin miraca gidişini sembolize eder. Onun için semah çok önemlidir. (İsmail Özcan(İs. Öz))

 Her türlü semahlar yapılır. Tevraz dönmek.(Mahmut Akbulut(Ma. Ak))

 Bizim Divriği yöresinde Kırklar Semahı yapılır. Cem töreninde başka semah yapılmaz. (Mahmut Gökçe(Ma. Gö))

 Kırklar semahı, hasneni buna benzer birkaç tane. (Mehmet Başpınar(Me. Ba))

 Malatya yörelerinde yapılan semahlar özellikle şunlardır: 1- Bozok semahı 3 erker sofu semahıdır. 2- semah kırat semahıdır. Sofularda bacılarda yapabilir. 3- semah ya hızır semahıdır sofu ve bacılarda edebilir. 4- semah Alinur semahıdır bu semah görümde yapılır ehlikamil 3 bacı yapar bu semah Fatımat-ı Zöhraya saygı göstererek yaparlar. Işte bu semahlar tarikatın iç yatağında olan semahlar bunlardır. (Mehmet Çelik(Me. Çe))

 Kırklar semahı, turnalar semahı ve yöresel kave semahları yapılır. Ekseriyetle turnalar semahı tercih edilir.Fethi Erdoğan (Fe-Er)

 Anadolu semahı.Abdullah Tayyaroğulları(Ab-Ta)

 Cemlerimizde kırklar seması yapılır.Ahmet Karanfil(Ah-Ka)

 Cemlerimizde kırklar semahı yapılır.Ahmet Turgut(Ah-Tu)

 Cemlerimize üç deyişten sonra üçer semah dönülür.(Erkek-bayan,bayan-erkek) turnalar-Nenni-Demi-heyhabibim ve değişik semahlar.Ali Canpolat(Al-Ca)

 -Hubuyar semahı yapılır. (3kadın,3erkek)

-Kırklar semahı(3kadın,1erkek)

-Pervaz(1bekar kız)Ali Doğan(Al-Do)

 Kırklar semahı. Ali Metin(Al-Me)

 Bizim katıldığımız cemlerde genellikle karşılıklı dönen semahlar yapılırdı. Bertal Yıldırım(Be-Yı)

 Kırat Ya hızır Ali-nur Celal Özkan(Ce-Öz)

 Herkes müsahip olur. Gürahkar kizide tövbe edip ikrar alınır. Geri dönerse bir daha ceme alınmaz. Giremezler.Celal Yüksel(Ce-Yü)

 Cemlerde kırklar semahı,ağbaba semahı,erzincan semahı gibi iki üç türlü semah dönülür.Cemal Güler(Ce-Gü)

 Kırklar ve karipler semahısı.Cemal Mutluer(Ce-Mu)

 Cemlerimizde miraçlama yanı pervaz semahı yapılır.3 lu veya besli.Cemal Sevin(Ce-Se)

 Cemlerimizde kırklar semahı, dosllar semahı ve turnalar semahı dönülür. Çelebi Eken(Çe-Ek)

 3,5,7 ve 40lar semahı.Divane Ay(Di-Ay)

 Cemlerimizde kırklar semahı yapılır. Ağırlamalı olarak yapılır.Elvan Çelen(El-Çe)

 Kırklar ve turnalar semahı.Feyzi Erdoğan(Fe-Er)

 Turnalar semahı dönülür. Tuna yalısı gibi.Halil İbrahim Dişli(Ha-Di)

 Kırklar semahı,has nenni,akbaba semahları yapılır. Turnalar semahı yapılır.Hasan Akkaya(Ha-Ak)

 Kırklar semahı yaparız. Iki kadın iki erkek çıkarlar ve semah yaparlar. Diğer semahları yapmayız.Muharrem Arslan(Mu-Ar)

 Cemlerimizde kırklar seması yapılır. Onun dışında semah yapılmaz.Murtaza Dinçer(Mu-Di)

 Kırklar semahı yapılır.Musa Çetinkaya(Mu-Çe)

 Kırklar semahı, ali nur semahı, kırat semahı ve sofu semahı, sofu ve Ali nur semahı, kırat semahı.Mustafa Başaran(Mu-Ba)

 Cemlerimizde turnalar semahı,kırklar semahı, gönüller semahı, bizim serinden geçti gönüller semahıdır.Mustafa Doğan(Mu-Do)

 40lar semahı.Mustafa Güler(Mu-Gü)

 kırklar emahı.Nesimi Demir(Ne-De)

 cemlerimizde her yörenin semahınada yer verilir. Genellikle kırklar semahı güvercin semahı, turnalar semahı, urfa semahı, başlıcalarıdır. Zaten semah dönmek ilahı bir aşk olarak yorumlanmalıdır.Niyazi Arslan(Ni-Ar)

 biz oniki imam aşkına pervane dönüyoruz. Nuri İmre(Nu-İm)

 bizim cemlerimizde dönülen semah kırklar semahıdır. Hasnenni semahıdır. Yöresel semah dönülebilir.Paşa Akkaya(Pa-Ak)

 cemlerde sadece kırklar semahı yapılır.Remzi Erdoğan(Re-Er)

 cemlerimizde semah kırklar semahı vardır. dönülen semah yoktur. Cemlerimizde.Rıza Aslan(Rı-As)

 cemlerimizde kırat ve pervane semahları yapılır.Rıza Büyükşahin(Rı-Bü)

 cemlerde yapılan semah kırklar semahıdır. Bizim cemlerimizde kırklar semahından başka semah yapılmaz.Rıza Özer(Rı-Öz)

 Cemimizde kırklar semahı, garipler semahı ve Samahı gibi semahı dönülür. Seyfi Oğuz (Se-Oğ)

 Cemlerimizde kırklar semahı dönüyoruz, yöreselleştirmeyede karşıyım. Şinasi  Erdoğan (Şi-Er)

 Cemlerde ekseriyeten Kırklar semahı yapılır. Şevki Demir (Şe-De)

 Kırklar semahı. Hamza Hoca Toraman (Ha-To)

 Cemlerde, Kırklar semahı, Kırat Semahı, Turnalar Semahı Ali Nur Semahı. Yusuf Çalışkan (Yu-Ça)

 Cemlerimizde (Erzincan’ da ) kırklar semahı ve turnalar semahı yapılırdı. İstanbul’ daki cemlerde genel (yöresel) semahlar yapılıyor. Ali Rıza Uğurlu (Al- Uğ)

 Kırklar Semahı, Garipler Semahı, Düz Semah, Turnalar Semahı. (Nevzat Demirtaş(Ne-De))

 Cemlerimizde genellikle yörelerin farklılığını gösteren semah figürleri vardır. Genelde: Ağırlama, Turnalar ve Kırklar semahı gibi, ortak semahlar dönülür. (Hüseyin Yalçın(Hü-Ya))

 Kırklar Semahı ve yörenin normal semahları. (Mustafa Özer(Mu-Öz))

  

CEMDE TARİK PENÇE KULLANIMI

 Köyümüzde dedenin görüşü önemli. Köyümüz üç ocağa bağlı pençeciside var. Tarikle görülende var, hepsi bir kapıdan çıkar. Her ikisi de Allah-Muhammed-Ali diyerek görgü yapar. Ben pençeciyim. (İsmail Türker (İs. Tü.))

Tarik, pençe Musahip kardeşlere vurulur. Bir de kırkların cemini yani görgü ceminde vurulur. (İsmail Yalçın (is. Ya.))

Bektaşilik pençe diğer kısımlar tarik vururlar. (Kalender Topalcengiz (Ka. To.))

Tarik. (Kazım Bayram (Ka. Ba.))

Cemlerimizde tarik kullanılır. Nedeni iki musahip görünür. (Halil Buğa (Ha.Bu.))

 Tarik (Erkan tabir edilir)(Hasan Dedeoğlu (Ha. De))

 Cemimizde pençe kullanılır. Kuanda yedullah ayeti vardır. El ele, el hakka duasını temsil eder. (Hasan Hüseyin Aslan(Ha. Hü. As))

 Tarik ya da pençe sadece görgü ceminde kullanılır. Talibi yola ilk defa alırken ya “Tarik” yada “pençe” altında geçer. Tarik Hz. Muhammed’in Tuba ağaçı iel tariklenmesi diye geçer. cebrail tuba ağaçından bir dal getirdi. Hz. Muhammed bu dalın altından geçerek tariklenmeyi uygulamaya koymuş oldu. Buyruk’ta (144. Sayfada) “pençe-i Ali Aba” dediğimiz Ehlibeyti temsilen elin beş parmağı elhibeyt sayısın adenk düştüğü için dede eliyle ta.imin sırtın 3 kez sıvazlar. Pençenin anlamı budur. Biz pençe kullanırız. Gerek pençe ve gerekse tarik kher ikiside Hz. Muhammed (AS) dayanır. Kimi ocaklar Tarik, kimi ocaklarda pençe kullanırlar. (Hasan Müdür(Ha. Mü)) (Ali Asker Müldür(A. As. Mü))

 Cemerimizde Tarik kullanılır. Tarikliyiz. (Hasan Yasevioğlu(Ha. Ya))

 Pençe (Haydar Aslan(Ha. As))

 Tarik kullanılırdı. (Hasan Şanlı(Ha. Şa))

 Cemlerimiz de yılda bir tarik kullanılırdı. Tarık olmadığı yerde sırtı sağ el vuruldur. Ikrarında sabit ve sağlam görüldüğü anlamına gelirdir. Bütün bunlar yöremizde elli yıldan beri yoktur. Ve yapılmıyor. (Hıdır Yıldırım(Hı. Yı))

 Tarık çalınır. (Hüseyin Kaplan(Hü. Ka))

 Pençe kullanılır. Ali Aba Pençesi olduğu için pençe vurulur. (Hüseyin Er(Hü. Er))

 Tarik kullanılmakta. Tarik çalmak; kişini suçlarından arındırılması sırasında o suçların karşılığı olan bedeli sürekli canlı tutmak için sembolik olarak yapılan vuruş yada vuruşlardır. (Hüseyin Kırca(Hü. Kı))

 Halen KUL HİMMELİ ocağı tarık çalar. Biz pençeyi Ali Aba olarak kullanırız. Alevîler ağaca tapıyor deniliyor. (Hüseyin Özgeoğlu(Hü. Öz))

 Cemlerimizde pençe kullanılır. Pençe alabadır. Pençe Hz. Ali’nin yolunda gidenlerin birlik ve beraberlik olması demektir. Bir aba altında toplanmak anlamına gelir. (Hüseyin Şahin(Hü. Şa))

 Cemlerimizde tarık kullanılır. Devamlı öyle yürütülüdüğü için.(İbrahim Doğan(İb. Do))

 Biz cemerimizde hem tarik ve hem de pençeyi kullanıyoruz. Kuran-ı Kerimin Fetih suresinin 10’uncu ve 18’ini ayetlerinde ikiside belirlenmiştir. (İsmail Eker(İs. Ek))

 Ikisi de var. Ama benim babam, dedem, amcalarım pençe ile yürütürüz. (İsmail Özcan(İs. Öz))

 Tarik (Kazım Kızılgöz(Ka. Kı))

 Tarik bir kısımda pençe görülüyor.(Mahmut Akbulut(Ma. Ak))

 Cemlerimizde tarik vurulur. (Mahmut Gökçe(Ma. Gö))

 Biz pençeyi Ali eba penç farsça 5 demek bunlarda Hz. Muhammed Hz. Ali Fadima, Hasan ve Hüseyin(Mehmet Başpınar(Me. Ba))

 Görüm cemlerindne umumiyetle tarık gerçektir. Çünkü Kurana ve buyruğa dayandığı için her işin evveliyatı varıdr. Kuran-ı kerimin necim sureis 13-14 ayetlerinde bir ulu ağaç üzerinde mekelekrin bütün kuşların Allahü talayı tesbih ve tehlil ederek dallarında inleşerek dolaşırlar. Müminlerde cem evinde tarıkın ucundan, ortasından, diğer ucundan niyaz bend olurlar. Yukarı satırlarda anlattığım gibi rısat köprüsüdür. Yasin suresi iki ayette (Sıratelmustağyim) Türkçesi; ya Muhammed (doğru yol üzerindesin) evet sırrı hakikatta bizde doğru yol üzerindeyiz. Dünyanın hiçbir yerinde sırat köprüsü yoktur. Biz herşeyi derin derin araştırıp, eleştiriyoruz. Her şeyin gerçeğini bulmak için. (Mehmet Çelik(Me. Çe))

 Cemlerimizde “ERKAN”da denilen “TARİK” kullanılır. Çünkü: “Erkan/Tarık” denilen çubuk, “ocağın” Ulu zati tarafından dualanmış bir “kutsal emanet”ti. “Görgü” sırasında müsahiplere uygulanan “kutsama”, ocağın Ulu zatı adına yapılmış olur.Fethi Erdoğan (Fe-Er)

 Pençede var erkanda var. Yöresel olarak değişiyor.Abdullah Ceylan (Ab-Ce)

 Tarik İmam Cafer-i Erkanı.Abdullah Tayyaroğulları(Ab-Ta)

 Cemlerimizde genellikle tarik vardır. Pençeyi Ali-Aba da yapılıyor.Ahmet Karanfil(Ah-Ka)

 Cemlerimizde Pençe-i Al-i Aba kullanılır. Hz.Muhammed hırkasını başına çekerken hırkamın altında Ali, Hüseyin, Fadime birleştirler. Bunlara Pençe-i Al-i Aba denildi.Ahmet Turgut(Ah-Tu)

 Bizde tarik çalınır. Bizde taliplerimize pençeyi Ali Aba’yı çalarız. Amaç aynıdır. 12 imamların adı zikredilerek bağışlanma istenir.(başında tacı devlet,belinde kemeribest,ayağında hakitera,hal erenler hali,yol erenler yoludur. Elif Allah-Min Muhammed-ayni Ali denir. Tarik veya pençe vurulur. Bazılarıda cim birlenir. Eselevati,haticeyi kibriye,fatimatü zühre,şiti,zeynep-ümmügülsüm-Hazreti Sakine,denir. Eler cem birlenir.Ali Canpolat(Al-Ca)

 Bektaşıler pençi ile erkan yürütürler dedelerde çok yörelerde tarikla yürütürler. Her ikiside hakdır. Mühim olan bu yola talib olmak.Ali Metin(Al-Me)

 Cemlerimizde tarikde kullanılır. Pençede kullanılır. Tarik altına girenler dünya ahvalinden elini çekmiş olurlar. Bu nedenle kullanılır. Bertal Yıldırım(Be-Yı)

 Ikiside haktır. Tarikide çalan eldir. Tabiki er olmalıdır. Celal Kami(Ce-Ka)

 Tarik kullanılır. Tarıksız kurban yenmez. Pençe celebilerde vardır.Celal Özkan(Ce-Öz)

 Pençe kullanılır. Hz.Muhammed ve Hz.Alide kalmıştır.Celal Yüksel(Ce-Yü)

Alevilikte en etkili iki ocak vardır. birincisi hacı bektaş çelebileri,ikincisi ise ağuçan ocağıdır. Bu iki ocakta “tarik”e karşıdır. Artık tarik kaldırılmalı ve çağa uyularak pençe ile yönetilmelidir. Cemal Güler(Ce-Gü)

 Tarik.Cemal Mutluer(Ce-Mu)

 Dergaha tarik kullanılırdı. Dergah dışında pençeyi vurulur. Cemal Sevin(Ce-Se)

 Cemlerimizde tarık kullanılır. Peçede aynen geçerlidir. Tarıkda ellerle tutulması lazım bunu bir bahis konusu görmeyiz.Çelebi Eken(Çe-Ek)

 

Tarik kullanılır.Divane Ay(Di-Ay)

 Cemlerimizde tarih yoktur. Pence vardır.Elvan Çelen(El-Çe)

 Cemlerimizde pençe kullanılır.Feyzi Erdoğan(Fe-Er)

 Cemlerimizde tarik yapılır.Halil İbrahim Dişli(Ha-Di)

 Cemlere tarik kullanılır. Çünkü Muhammed Ali tuba ağacı ile görülmüştür.Hasan Akkaya(Ha-Ak)

 Cemlerimizde pençe kullanırız.Muharrem Arslan(Mu-Ar)

 Cemlerimizde tarik kullanılır. Evvela pençe ile sıvazlanır sonra da tarık ile görülür tarık aslında sitem anlamında bir sözcüktür.Murtaza Dinçer(Mu-Di)

 Her ikiside kullanılır.Musa Çetinkaya(Mu-Çe)

 Tarik kullanılır.Mustafa Başaran(Mu-Ba)

 Cemlerimizde pençeyi Ali aba çalınır. Çünkü sebebi şudur. Hz.Peygamber e birgün sordular ya muhammed sende bir hal var nedir. Dede hırkayı şerifinde bir şeyler yörüyoruz. Siz bunu nasıl taşıyorsunuz der.. onlar benim yok değil kuvvetlerim demiştir. Ve hadisi şerifinde lahmike halmi demmike demmi cismike cismi yani canı canımdan,teni tenimden, kanı kanımdandır. Pençeyi ali abam sözü Hz.Peygamber den gelir. Bizde onun ümmetleri olduğumuz için yolumuz onlara dayanır. Hacı Bektaş veli buyurmuştur. Bize emanet olan yol onlardan kalmıştır. Ismi pençeyi Ali ehadır. Nedeni burdan geliyor.Mustafa Doğan(Mu-Do)

 Pençe. Ali aba ile görüyoruz. Tarıklı görünmüyoruz.Mustafa Güler(Mu-Gü)

 Görgüde pençe ile görülür. Görgü yapılır. Sonra yapılan abdal musa ceminde bütün canlar erkan dan tarikten geçerler. Bize göre aslı olan pençedeki pençe yeddi Allahtır. Tarik tamamlayıcıdır. Tarıktır.Mustafa Güvenç(Mu-Gü)

 Tarık talibe ağacı.Nesimi Demir(Ne-De)

 Cemlerimizde tarik değilde pençe kullanılır. Bununda sebebi Hz.Peygamber in Aliyi, Fatımayı,Hasanı ve Hüseyini Abası altına alarak işte benim ehlibeytim benim soyum bunlardan gelecek ve dünya durdukça neslim baki kalacak diyerek abasının üstünden onlara pençe vurmasından kaynaklanmaktadır.Niyazi Arslan(Ni-Ar)

 Tarik kullanılır. Talibin yerini görmek için.Nuri İmre(Nu-İm)

 Pençe dede gene aittir. Talip erkan ile görünür. Pençeyi Hacı Bektaş dergahında kullanılır. Ve seyitlere mahsustur.erkan talibin şanına düşmüştür.Paşa Akkaya(Pa-Ak)

 Cemlerde pençe kullanılır.Remzi Erdoğan(Re-Er)

 Cemlerimizde devamlı pençe kullanılır. Çünkü seyit mahmudu hayranı eraslan ocağı olduğu için devamlı olarak cemlerimizde ve görgü zamanlarında pençeden geçerler.Rıza Aslan(Rı-As)

 Cemlerimizde tarık kullanıyoruz. Nedeni tarık ağaçının cenetten çıktığı söylenen tuba ağacından yapıldığı için.Rıza Büyühin(Rı-Bü)

 Bizim cemimiz pençeyi ali ela çalınır. Çünkü haktala hazretleri Hz.Peygamber e tarıkı altından geç demişler geçmiştir. Ve halkada aliye gidip talip okur dedi ve aliye talip olur onun için ali ela pençesi denir.Rıza Özer(Rı-Öz)

 Cemimizde tarik (erkan) deriz ve onu kullanırız. Neden; bir kere cenabı hak Hazreti Muhammet’i Turba Ağacı ile tarikledi onun için tarik kullanırız. Bu tarik yani erkan rast gele deyildir. Ocaktan gelir babadan oğula geçer. Bizdeki böyle bir erkandır. Arz hürmet ederiz. Seyfi Oğuz (Se-Oğ)

 Cemimizde pençe kullanıırz. Şahın himmeti ile.. Şinasi  Erdoğan (Şi-Er)

 Cemlerden yörelere göre değişir bazı yörelerde Tuba ağacı temsilen Tarık kullanılır. Bazı yörelerde pençe kullanılır, bazı yörelerde de Kur-an’ı Kerim’ le yapılır. Şevki Demir (Şe-De)

 Tarik. Hamza Hoca Toraman (Ha-To)

 Cemlerimizde Tarik kullanılır, pençede kullanılır. Yusuf Çalışkan (Yu-Ça)

 Cemlerimizde Tarık kullanılır, doğrusuda budur. (bana göre) Hudeybiya biatı vardır. (3. Akabe biatı) Miladi 623 yılında yapılmış. 1524 kişi katılmış seceri rıdvan ağacından biat alınmış Hz. Muhammet’l birlikte hak yolunda gerekirse şehit olacaklarına biat etmişler. Bu ağaca ‘Tuba’ diyoruz. herkes bu uzatılan biat ağacına el atmış ve ikrar vermiş. ‘And olsun Allah müminlerden o ağacın altında beyat ettikleri sırada hoşnut olmuştur.’’ Fetih Suresi 19 ayet... Bektaşi tarikatında da bu böyledir. Hacı Bektaş-ı Veli dergahında Hz. Hüseyin’ den kalma biat ağacı vardır. (sanıyorum şimdi Abdal Musa Dergahındadır.)

Ta ezel ervahımız bir iken

Men eraff içinde sır idi erkan

Semavat kandilde nur iken

Ilmi tarikatta var idi erkan

 

Otuzbin şeriat ve tarikattan derdiler,

Yetmişbin marifetten ol dem sordular.

Dört kapı kırk makamı kurdular,

O yüce makamda var idi erkan

 

Fahri alem nurundan damladı,

Orda iki mahluk ona inandı.

Illa fetah neke suresi ile mimlendi,

Cenneti alada Tuba idi erkan.

 

Cennet içinde doldu kırksekiz tutam,

Altından geçen görmesin sitem.

Muhammed-Ali’ nin ikrarı hitam,

Ol zamandan evraha yar idi Erkan

 

Cenneti alada yeşerdi bitti

Cümle Veli-Nebi hepsi secde etti.

Cebrail otuzbin defa yanına gitti,

Binbir sual verirdi erkan.

 

Hatice Fatıma ol dem varidi,

Lahmeke Lahmi ikrar bir oldu.

Baş iki gövdeleri bir oldu,

Cismike cismide varidi Erkan.

 

Hal oğlu hal içinde hal oldu,

Dünya kuurlmadan nice yıl odlu.

Kubbenin içinde yeşil nur oldu,

Ruhike ruhide var idi erkan

 

Virani’ ye beni bildirme ded,

Beni dört nesleye indirme dedi.

Altından geçeni yandırma dedi,

Hak’kın emriyle var oldu Erkan.

 

Ali Rıza Uğurlu (Al- Uğ)

 

İkiside. Bazı cemlerde Fetih Suresi 18. Tarik, bazı pence Fetih Suresi 10. Yöre yöre oluyor. (Nevzat Demirtaş(Ne-De))

 İmamı Ali’nin bir özdeyişi ile cevap vermek istiyorum ve bu sorunun nedenlerine girmek istemiyorum. Ali’yyel Murteza buyuruyor ki; “Akıl ve mantığın bulunduğu yerde, din ve iman vardır. akıl ve matığın bulunmadığı yerde, din ve imam yoktur.” (Hüseyin Yalçın(Hü-Ya))

 Pençe kullanılır. (Mustafa Özer(Mu-Öz))